Όλα όσα χρειάζεσαι να ξέρεις για την επιλόχειο κατάθλιψη ή κατάθλιψη της λοχείας.

Περί τίνος πρόκειται;

Η γέννηση ενός παιδιού είναι εξ ’ορισμού ένα ελπιδοφόρο και άκρως ευχάριστο γεγονός στην ζωή ενός ζευγαριού μιας και είναι μια νέα ζωή που έρχεται στον κόσμο. Όπως κάθε αλλαγή στην ζωή μας, έτσι και σε αυτή την περίπτωση ερχόμαστε αντιμέτωποι με νέα δεδομένα και με μια νέα συνθήκη που καλούμαστε να ενσωματώσουμε στην καθημερινότητα μας. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που συντελούν σε μια νέα μητέρα μετά την γέννηση του μωρού της να βιώσει μεταπτώσεις στην ψυχολογία της.

Υπολογίζεται ότι το 80% των γυναικών μπορεί να βιώσουν την επιλόχειο θλίψη η οποία μπορεί να εκδηλωθεί με τα ακόλουθα συμπτώματα :

• Εκνευρισμός
• Υπνηλία
• Απομόνωση
• Διαταραχές στη συγκέντρωση
• Κλάμα

Ωστόσο η επιλόχειος θλίψη θεωρείται μια ήπια διαταραχή συμπεριφοράς που διαρκεί έως και μερικές μέρες μετά τη γέννηση του μωρού και σύντομα η γυναίκα παρουσιάζει την λειτουργικότητα που είχε πριν τον τοκετό. 

Η επιλόχειος κατάθλιψη, συγχέεται με την επιλόχειο θλίψη και γι΄αυτό μπορεί να υποτιμηθεί από τη λεχωίδα και το περιβάλλον της, με αποτέλεσμα να μη ζητηθεί η κατάλληλη βοήθεια.

Υπολογίζεται ότι  το 15% των γυναικών βιώνουν επιλόχειο κατάθλιψη, η οποία εμφανίζεται συνήθως μετά από κάποιες εβδομάδες από την γέννηση του μωρού εως και μετά από 6 μήνες. Τα συμπτώματα που την χαρακτηρίζουν είναι :

• Αίσθημα θλίψης και απελπισίας
• Αισθήματα ενοχής
• Αίσθημα ανησυχίας, φόβου, πανικού
• Θυμός
• Έντονες μεταβολές της διάθεσης
• Συχνό κλάμα
• Σωματικά συμπτώματα όπως πονοκέφαλος και ταχυπαλμίες
• Αυτοκτονικότητα
• Σκέψεις πρόκλησης βλάβης του μωρού
• Διαταραχή της όρεξης στο φαγητό
• Διαταραχή του ύπνου
• Δυσκολία σύνδεσης με το μωρό
• Αποφυγή ενασχόλησης με δραστηριότητες που στο παρελθόν ήταν ευχάριστες

Ποιες γυναίκες είναι  επιρρεπείς την κατάθλιψη της λοχείας;

Κάθε γυναίκα μπορεί να παρουσιάσει επιλόχειο κατάθλιψη, αλλά  κάποιες γυναίκες που έχουν μεγαλύτερο ρίσκο. Αυτές είναι γυναίκες με ιστορικό ( προσωπικό ή από το στενό οικογενειακό περιβάλλον) ψυχολογικών διαταραχών και ειδικά αν εμφάνιζαν οποιαδήποτε μορφής κατάθλιψη. ( μείζων κατάθλιψη, διπολική διαταραχή,  καταθλιπτική ψύχωση, προεμμηνορυσιακή δυσφορική διαταραχή, εποχική κατάθλιψη, άτυπη κατάθλιψη).

Άλλοι παράγοντες που συντελούν στο να παρουσιάσει μια γυναίκα επιλόχειο κατάθλιψη, είναι η ψυχολογική της κατάσταση πριν και κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, η ύπαρξη συνοδών  προβλημάτων υγείας και κυρίως η σχέση της με το κοινωνικό της δίκτυο ( σύντροφος, οικογένεια, φίλοι) και η στήριξη που αυτό της παρέχει.

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε;

Ο ρόλος του γυναικολόγου στην περίπτωση που μια γυναίκα έχει συμπτώματα κατάθλιψης λοχείας είναι καθοριστικός. Έχει στενή σχέση με την νέα μητέρα από την αρχή της εγκυμοσύνης της, έχει δημιουργήσει μια σχέση εμπιστοσύνης με την γυναίκα και είναι σε θέση να αναγνωρίσει πότε μια γυναίκα χρειάζεται βοήθεια. Όταν ο γυναικολόγος  το κρίνει απαραίτητο, πρέπει να παραπέμψει τη λεχωίδα για να της χορηγηθεί αντικαταθλιπτική αγωγή. 

Το πιο σημαντικό όμως είναι να παραπεμφθεί η γυναίκα σε έναν ειδικό για ψυχολογική υποστήριξη. Ειδικά το μοντέλο της Γνωσιακής Συμπεριφοριστικής Θεραπείας ( CognitiveBehavioralTherapy- CBT) έχει φανεί να είναι πολύ αποτελεσματικό στην θεραπεία της κατάθλιψης λοχείας.

Τέλος, είναι σημαντικό η γυναίκα να έχει την στήριξη από το κοινωνικό της δίκτυο και να φροντίζει τον εαυτό της. Αυτό σημαίνει να προσέχει την διατροφή της, να ξεκουράζεται, να κοιμάται καλά.. 

Γενικά να θυμάστε τα δύο σημαντικά σημεία στην επιλόχειο κατάθλιψη είναι ο χρόνος και η στήριξη. Πρέπει να δώσουμε χρόνο στην γυναίκα να επανέλθει και να διαχειριστεί τη νέα της ζωή και είναι πολύ ουσιαστικό αυτό να γίνεται μέσα σε ένα περιβάλλον  ηρεμίας και αποδοχής.

 

Έττυ Βαρούχ 
Σύμβουλος ψυχικής υγείας – ψυχοθεραπεύτρια 
MSc  in AppliedPsychology
e-mail: ettyvarouchpsy@gmail.com